پنجشنبه, 09 فروردین,1403 |

نقد مکتوب شعر فائزه زرافشان

شاعر: فائزه زرافشان

15 آذر 1396 11:09 | 0 نظر | 1188 بازدید | امتیاز: 2 با 71 رای

خوب است در قحطی گل، باران خودت باشی
عطر غزل در این کویرستان خودت باشی
رو کن برایم آن دو بیت شعر چشمت را
بگذار باباطاهر عریان خودت باشی
وقتی نگاهت خستگی را می‌برد، باید
خوش‌عطرتر از چای لاهیجان خودت باشی
من تشنۀ لبخند شیرین توام، بنشین
تا در کنار چای من قندان خودت باشی
آه از تو و این سربه‌زیری‌های شورانگیز
می‌خواهی امشب جذبۀ طوفان خودت باشی
یک ایل دنبال تو راه افتاده، بهتر نیست
این گلّۀ رم‌کرده را چوپان خودت باشی؟
رفتی ندانستی که جانم می‌رود با تو
رفتی که من را نقطۀ پایان خودت باشی

نقد:
آنچه مخاطب را به خواندن کامل یک اثر ترغیب می‌کند شروع خوب یا بهتر بگوییم مطلعی شیرین است که خوشبختانه غزل خانم زرافشان این ویژگی را داراست. آنچه از ظاهر این شعر برمی‌آید، این است که خالق این اثر با قالب غزل کاملاً مأنوس است و بایدها و نبایدهای آن را به خوبی می‌شناسد که انتخاب ردیف و قافیة متناسب نیز دلیلی بر این ادّعاست.
شاعر ابتدا اسباب سرودن را فراهم کرده و سپس با خیالی آسوده در دنیای واژه‌ها به سیر و سیاحت مشغول شده است. روایی بودن یکی از محاسن شعر است؛ اینکه ارتباط عمودی ابیات، از آغاز تا پایان به خوبی حفظ شود امّا به شرط آنکه به همین نسبت، ارتباط افقی نیز برقرار باشد. مثلاً در بیت نخست، هم‌نشینی کلماتی را می‌بینیم که از یک جنسند: گل، عطر، باران، کویرستان، ولی از لحاظ معنایی ارتباط مستحکمی بین دو مصراع برقرار نشده است.


به طور کلی شعر خانم زرافشان، از نظر ساختاری، محتوایی و زبانی از سلامت تقریباً کاملی بهره‌مند است و شاعر تا آنجا که توانسته، راه را به روی انتقاد بسته است و سعی کرده در تمام ابیات، تعادل نسبی برقرار کند. همان‌طور که می‌بینیم، بیت به بیت، معشوق را با ویژگی‌های متفاوتی توصیف می‌کند. مثلاً در بیت دوم با آوردن تصویر «دو بیت شعر چشمت را» دوبیتی‌های باباطاهر عریان را تداعی می‌کند، یا در بیت سوم طعم خوش چای لاهیجان را.
به هر حال شاعر نگاهی عینی دارد و دغدغه‌های شعری‌اش با آنچه روزانه در اطراف خود می‌بیند تقریباً یکسان است؛ شاخصه‌ای که در شعر امروز بیشتر مورد توجّه است. به نظر من خانم زرافشان برای آغاز، پرانرژی‌ ظاهر شده است امّا در دو بیت آخر، خبری از آن توصیفات شیرین و دلچسب نیست و شاعر فقط به دنبال آن بوده است که شعر را به سرانجام برساند و حتّی به نکات دستوری نیز توجّه چندانی نکرده است و با بی‌حوصلگی از عبارت «من را» به جای «مرا» استفاده نموده است که بیشتر اساتید، آن را دست‌انداز زبانی می‌دانند یا استفاده از کلمة «جانم» که به زبان شعری ایشان نزدیک نیست.
 

ویدئوی مرتبط

,
امتیاز دهید Article Rating
نظرات

تنها کاربران ثبت نام کرده مجاز به ارسال نظر می باشند.
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.