جمعه, 10 فروردین,1403 |

نقد مکتوب شعر مهدی شاهسون

شاعر: مهدی شاهسون

18 آذر 1396 14:05 | 0 نظر | 1356 بازدید | امتیاز: 5 با 2 رای
نقد مکتوب شعر مهدی شاهسون

باز هم چشمت مرا این بار عاشق کرده است
عقل و دل را هم‌زمان با هم موافق کرده است
اینکه تنهایی تمام شهر عاشق کرده‌ای
اختلافی وارد موضوع منطق کرده است
جای نبض خسته‌ام ریتم نفس‌های تو است
عشق، دنیای مرا درگیر تق‌تق کرده است
مادرم از بالشم فهمیده که می‌خواهمت
باز جای گریه افشای حقایق کرده است
آه! شب‌هایی که تو آرام خوابیدی، کسی
از هجوم بی‌کسی هر ثانیه دق کرده است
آن‌قدر حرف نگفته دارم امّا حیف که
شرم، آن‌ها را خلاصه توی هق‌هق کرده است

نقد:
هر کلمه‌ای معمولاً تداعی‌های خاصّ خود را دارد، مثلاً کلمة «عزیز» تداعی‌هایی مانند مهربان، عزّتمند و حتّی یوسف و مصر و... را با خود دارد که بسته به کلمات دیگری که این کلمه با آن به کار برده می‌شود، شاید این حلقة تداعی‌ها بسته یا بازتر شود. وقتی این کلمات در جایگاه قافیه قرار بگیرد و ردیف هم داشته باشیم، تداعی‌ها محدودتر می‌شود. در شعری با قافیه‌های شعر آقای شاهسون که قافیه‌ها محدود نیز هستند، هرچه‌قدر هم که شاعر توانمند باشد نمی‌تواند خود را از این سلسلة تداعی‌های محدود که پیش‌تر هم استفاده شده‌اند رها کند. این می‌شود که معمولاً شعرهایی با قافیه‌های تا حدودی یکسان، از لحاظ مضمونی نیز بسیار به هم شبیه هستند، چرا که دست شاعر برای برون‌شد از این تصاویر تداعی‌شونده باز نیست. پس شاعر چه کار می‌تواند بکند؟ شاعر باید در انتخاب قافیه دقّت بیشتری داشته باشد و قافیه‌ای انتخاب نکند که دامنة جولانش کم باشد و دست و پای شاعر را ببندد. در ثانی کسی با شاعران قرارداد نبسته است که با هر قافیه‌ای شعری داشته باشند. نکتة دیگری که باید در اینجا گفته شود و به قافیه برمی‌گردد این است که بعضی از قافیه‌ها اگر چه درستند، سستند و شاعران بزرگ از آن‌ها استفاده نکرده‌اند، مگر با به سختی انداختن خودشان و الزام ما لایلزم. به عنوان مثال در اشعار سعدی قافیه شدن کلماتی مانند «محبّت» و «صداقت» را اگر چه درستند، نمی‌توانید پیدا کنید. نه تنها صداقت و محبّت، که حتّی صداقت و قناعت را اگرچه درست‌ترند. سعدی قامت را با کلماتی مانند کرامت،‌ سلامت، ملامت، ندامت، و آفت را با کلماتی مانند لطافت، نظافت،‌ خلافت قافیه کرده است. به نظر می‌رسد که اگر سعدی غزلی با قافیة این شعر می‌گفت، عاشق را با کلماتی مانند صادق، حقایق، موافق و ... قافیه می‌کرد. نکتة دیگر اینکه مبنای تلفّظ کلمات بیگانه (مثل ریتم) ممکن است با کلمات فارسی فرق داشته باشد و استفاده از آن‌ها در سیاق جملات فارسی در شعر این ناهمگونی را برجسته می‌سازد. مهدی شاهسون شاعری است که شعر را به تازگی شروع کرده است و در مرحلة گذار است و این را از تصاویری که از شاعران دیگر تقلید کرده است می‌توان فهمید. البتّه تقلید از دیگران و به زبان خود بیان کردن مضامین نیز نشان از توانایی‌های شاعری است که با این سنّ کم، راه و روش شعر گفتن و خوب گفتن را می‌داند. 
 

ویدئوی مرتبط

,
امتیاز دهید Article Rating
نظرات

تنها کاربران ثبت نام کرده مجاز به ارسال نظر می باشند.
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.