پنجشنبه, 06 اردیبهشت,1403 |

نقد مکتوب شعر حمیدرضا فاضلی

شاعر: حمیدرضا فاضلی

25 آذر 1396 19:02 | 0 نظر | 1219 بازدید | امتیاز: 5 با 1 رای
نقد مکتوب شعر حمیدرضا فاضلی

چه ساده می‌شود از عشق گفت و مبتذل نبود
و خط اشک را به روی گونه‌ها
به شکل سطر‌های کوچک و بزرگ خواند
چه ساده می‌شود غزل نبود

چه ساده می‌شود بدون واهمه گریست
و دست‌های این ضریح
         هم‌چنان تو را رها نکرده باشد
و شانه‌های تو
      شانه‌های سرد و بی‌پناه را 
درون دست‌های گرم خود فشرده باشد

چه ساده می‌شود پرید
پرید و در هوای بی‌تعلّقی نفس کشید
پرید و ابرهای ناامید را کنار زد
و روی ماه آفتاب را دوباره دید

چه ساده می‌شود...
چه ساده...
چه...

سرودن ترانه‌های سخت زندگی
چه‌قدر ساده می‌شود
آن زمان که آسمان هشتمین
          زاده می‌شود

نقد:
شاعر کم و بیش با نیمایی آشنایی دارد. وجود چنین سطرهایی در شعر، امیدوارکننده و نویدبخش است:
«چه ساده می‌شود پرید
پرید و در هوای بی‌تعلّقی نفس کشید
پرید و ابرهای ناامید را کنار زد
و روی ماه آفتاب را دوباره دید»
و امّا باید دقت داشت که نیمایی به معنی رهایی از وزن نیست، بلکه هدایت وزن است به سمت و سویی که باید و شاید. گاهی شباهت «مفاعلن مفاعلن» با «فاعلن مفاعلن» سبب اشتباه و در نهایت جابه‌جایی این دو با هم شده است، مثل«شانه‌های سرد و بی‌پناه را» و سطر آخر و نیز واژه‌ای چون «باشد» (فعلن) در این وزن صحیح نمی‌افتد؛ «و دست‌های این ضریح هم‌چنان تو را رها نکرده باشد» و «درون دست‌های گرم خود فشرده باشد» و نیز «از عشق» نیز مشکل دارد و «ز عشق» صحیح است. البتّه متوجّهم که اگر شاعر بتواند محملی برای این اشتباهات بتراشد، وجهی خواهد داشت. 
و امّا چیزی هست به نام منطق شاعرانه؛ جای‌جای شعر باید هدفی را دنبال کند و اگر غیر این باشد، شعر برای مخاطب گنگ خواهد بود. مثلاً «چه ساده می‌شود غزل نبود» شاید در نظر اول جذّاب باشد و قند در دل آب کند ولی بعد برای شاعر و مخاطب حسّاس، این سؤال پیش می‌آید که: «چرا چه ساده می‌شود غزل نبود؟ شاعر از این به اصطلاح چه ساده غزل نبودن، چه چیزی را دنبال می‌کند؟» در واقع انتظار مخاطب رفع نشده است و در پی دلیل می‌گردد. یکی از کارهای شاعر، قبولاندن چیزهای خارق‌العاده به مخاطب است، با رندی. 
اینک سؤال دیگری در ذهن مخاطب: «چرا سرودن ترانه‌های سخت زندگی/ چه‌قدر ساده می‌شود/ آن زمان که آسمان هشتمین/ زاده می‌شود؟». دقّت داشته باشید که مخاطب در پی یافتن منطق شاعرانه است، نه منطق محبّتی. برای مخاطب نیز امام رضا(ع) عزیز است و حلّال مشکلات؛ مخاطب سبب ادّعای شاعر را خواهان است.
 

ویدئوی مرتبط

,
امتیاز دهید Article Rating
نظرات

تنها کاربران ثبت نام کرده مجاز به ارسال نظر می باشند.
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.